Fantastyka i jej podgatunki

Fantastyka to gatunek opierający się na motywach baśniowych, nadprzyrodzonych zjawiskach, magii i wszelakich tworach, których nie uświadczymy w realnym świecie. Z racji tematyki, można wyróżnić trzy przeplatające się ze sobą gatunki: fantasy, science fiction oraz horror.

Fantasy

Odłam fantastyki. Sam w sobie liczy sobie kilka podgatunków, od horroru i science fiction wyróżniając się tym, że bezpośrednio nie wchodzi w tematykę grozy czy nauki.

• low fantasy – charakteryzuje się tym, że przenika realia znanego nam świata; nie uświadczymy tu fikcyjnych ras czy wyjątkowych darów, a jakiekolwiek odstępstwa od rzeczywistości będą wyłącznie sporadycznymi incydentami.
• dark fantasy – to gatunek łączący fantastykę i horror; przypisać tu można chociażby wszelkiego rodzaju historie o wampirach, wilkołakach czy innych istotach nadnaturalnych.
• high fantasy – w tym gatunku akcja dzieje się w równoległym albo w pełni wymyślonym świecie; bohaterami są zwykli ludzie, żyjący w realiach narzuconych przez historię.
• urban fantasy – właściwym dla tego gatunku jest to, że akcja dzieje się w realiach wielkomiejskich; często dochodzi do współistnienia zwykle wykluczających się magii oraz techniki.
• space fantasy – rodzaj fantastyki naukowej, opowiadającej o międzygwiezdnych podróżach, kosmicznych bitwach i konfliktach międzyplanetarnych.
• heroic fantasy – czyli perypetie herosów, toczących starą jak świat walkę dobra ze złem; charakterystyczne są również fantastyczne rasy (chociażby elfy, krasnoludy, smoki).

Horror

Gatunek mający na celu wzbudzenie w odbiorcy strachu, obrzydzenia czy niepokoju. Świat przedstawiony stanowi odwzorowanie znanej nam rzeczywistości, przez co wszelakie zdarzenia zaprzeczające znanym nam prawom, można wytłumaczyć jedynie istnieniem zjawisk nadprzyrodzonych.

Science Fiction

Fabuła fantastyki naukowej opiera się na przewidywaniu osiągnięć nauki i techniki, a także sposobu, w jaki nowe odkrycia wpłyną na życie społeczeństwa albo jednostki.

• hard science fiction – podgatunek charakteryzujący się znaczącą szczegółowością opisów technicznych i dużym naciskiem na naukę.
• fantastyka socjologiczna – zamiast na rozwoju nauki, nurt ten skupia się na ukazywaniu mechanizmów, jakim podlega przedstawione społeczeństwo.
• antyutopia – to przedstawienie całkowicie podporządkowanemu władzy społeczeństwa, w pełni ograniczającego wolność jednostki.
• dystopia – czarna wizja przyszłości, oparta o pesymistycznym scenariusz tego, co czeka społeczeństwo.
• fikcja polityczna – jak wskazuje nazwa, wszystko kręci się wokół polityki.
• cyberpunk – ukazuje negatywny wpływ na ludzi, którym przyszło żyć w świecie zaawansowanej technologii, informatyki i systemów informacyjnych.
• historia alternatywna – czyli wizja świata, w którym być może przyszłoby nam żyć, gdyby historia potoczyła się inaczej.
• postapokalipsa – gatunek ukazujący wydarzenia po apokalipsie.

Opracowano na podstawie: 1, 2, 3